Orain berrogeita bost urtetik go­ra dugun guztiok oso ongi gogo­ratzen gara duela hogeitazazpi urte Ipar Irlandan gertatutakoaz: IRAko presoen gose greba eta Bobby Sands eta beste lagun batzuen heriotza. Gertakari haien inguruan eta Ipar Irlan­dako egoeraz orokorrean peliku­la bat baino gehiago egin dira, oso mota desberdinetakoak, eta honek ez du zerikusi handirik gainerakoekin. Esan genezake Steve McQueen-en Hunger ho­nen ezaugarri azpimarragar­riena hurbiltasuna dela, arreta guztia borroka azken mutur­reraino eramatea erabaki duen pertsonarengan jarri nahi izan balu bezala, kanpoan gertatzen den ia guztia alde batera utzi­ta. Alde horretatik emaitza nahikoa klaustrofobikoa da, kartzelaren zikinkeria, kiratsa eta bortizkeria oso barnean sen­ti baititzakegu, eta, beste alde batetik, gauzak horren hurbiletik ikusita, inoiz baino argiago ger­atzen da, egin duena egin duela, bere burua demokratikotzat duen Estatu batek ezin duela gizaki bat, pertsona bat, pizti bat bailitzan tratatu. Tamalez, bada­kigu hala egin zutela seguritate handiko espetxeetan, eta seguro aski antzera segituko dutela munduko herrialde askotan.

Errealismoa da, beraz, Hunger honetan begibistako lehenengo ezaugarria. Ger­takariak oso ezagunak dira, eta hortaz filmak ez du preso erre­publikanoen gose greba bultzatu zuten arrazoiak azaltzen ibili be­har. Ipar Irlandako gatazkaren inguruan egin den pelikula gordinenetako bat dela ere esan genezake; beste batzuk mani­keoagoak ziren, nolabaiteko sostengua bilatuko balute beza­la, baina hemen ez dugu mili­tante politikoa ikusten, gizaki bat baizik, bere erresistentziaren mugaraino iritsi den gizaki txik­itua, txikitua baina ez umiliatua. Egia esan, lehendabiziko minu­tuak pasata, ikuslea ahaztu egiten da aurrean Bobby Sands duela eta nolabaiteko duinta­sunari eusteagatik hiltzera doan pertsona bat baizik ez du ikusten. Irudi batean kotxearen azpian begiratzen duen kartze­lako funtzionaria azaltzen da, baina oso gutxi dira espetxetik kanpo ere borroka latz bat ze­goela gogorarazten diguten de­taileak.

Nonbaiten irakurri dut ikus­puntu epiko batetik kontatzen direla joanden mendeko laro­geiko hamarkadaren hasieran mundua inarrosi zuten gertakari hauek, baina ez nago oso ados. Niretzat epikotasun gutxi dago McQueen-en pelikulan, eta bai ordea lirikotasun puntu bat. Egia da hainbat gauza oso modu gordinean islatzen direla, baina epika eta gordintasuna ez dira sinonimoak. Beharbada mod­urik eraginkorrena hautatu du Steve McQueen-ek Estatuaren ankerkeria salatzeko eta gataz­ka guztietako biktimekiko no­labaiteko elkartasun sentimen­du bat pizteko. Niri, pelikula ikusten ari nintzela, Hertzainak taldearen kantaren “ez dute uzten maitatzen gauean” leloa etortzen zitzaidan burura etengabe.
M.B.