Cannesen eta Berlinen saritutako filmak, P’tit Quinquin telesail frantsesaren jarraipena eta Ikusmira Berriak egonaldietako lehen film luzea izango ditugu, besteak beste, Donostia Zinemaldiko 66. edizioaren Perlak eta Zabaltegi - Tabakalera sailetan.
Canneseko Sail Ofizialeko bost film eta Un Certain Regard saileko beste bat Perlak sailaren programazioaren parte izango dira, eta ikusleek emandako Donostia Hiria Publikoaren Sarian lehiatuko dira. Hauexek dira, hain zuzen: Zimna wojna / Cold War, Pawel Pawlikowskirena (Varsovia, 1957), Cannesen zuzendari onenaren saria lortu zuena, eta 3 rokh / Three Faces, Jafar Panahirena (Mianeh, Iran, 1960), Lazzaro Felicerekin batera gidoirik onenaren saria ex aequo jaso zuena. Panahik bigarren aldiz hartuko du parte Perlak sailean, Taxi Teheran (2015) lanaren ostean. Edonola ere, 2001ean baino ezin izan zuen Donostiara etorri, Dayereh / The Circle (El círculo) filmarengatik Fipresci Sari Nagusia jaso zuenean.
Era berean, hautaketan sartu dira Un día más con vida / Another Day of Life koprodukzio europarra, Raúl de la Fuentek (Iruñea, Espainia, 1974) zuzendutakoa -azken horren filmak Zabaltegi eta Zinemirarako hautatu zituzten- eta Damian Nenowek (Bydgoszcz, Polonia, 1983), eta Urrezko Palmorriarengatik lehiatu zen Netemo Sametemo / Asako I&II, Ryüsuke Hamaguchirena (Kanagawa, Japonia, 1978). Hamaguchiren lehen lanaren (Passion, 2008) estreinaldia Donostia Zinemaldian izan zen, New Directors sailean, eta Zinemaldiak 2000-2015eko zinema japoniar independente berriari buruz antolatu zuen atzera begirako zikloan sartu zen.
Perlak sailaren lehen aurrerapen hau osatzen dute Kirill Serebrennikoven (Rostov-na-Donu, Errusia, 1969) Leto / Summer filmak, Canneseko Sail Ofizialean lehiatu ondoren eta Luis Ortegaren (Buenos Aires, 1980) El ángel koprodukzio hispano-argentinarrak, Un Certain Regard sailaren parte izandakoak.
Zabaltegi - Tabakalerak Zinemaldiko sail irekiena izatearen famari eusteko merituak egingo ditu. 66. edizioaren programazioan sartu da Coincoin eta les z’inhumains / Coincoin and the Extra-Humans telesaila, Bruno Dumont errealizadore eta gidoigilearena (Bailleuil, Frantzia, 1958). Dumont Donostiako Sail Ofizialean lehiatu zen Hadewijch filmarekin, Kontrauhina: Frantziako zinemarik berriena atzera begirako zikloaren parte izan zen P’tit Quinquin lanarekin. Coincoin et les z’inhumains da, hain zuzen, azken lan horren jarraipena.
Zabaltegi - Tabakalera sarian lehiatuko da, halaber, Albertina Carriren (Buenos Aires, 1973) laugarren filma: Las hijas del fuego. Argentinako film onenaren saria lortu du BAFICI. bestalde, Da xiang xi di er zuo / An Elephant Sitting Still filma ere izango dugu, Berlingo lehen film onenaren aipamen berezia eta Forumeko Fipresci saria, Hu Borena (Jinan, Txina, 1988-2017).
Era berean, presente egongo dira Belmonte, Federico Veirojen (Montevideo, 1976) film berria, bere lanekin aldez aurretik Donostia Zinemaldiko Zinema Eraikitzen, Horizontes Latinos, New Directors edo Sail Ofizialean lehiatu ostean; eta Xacio Bañoren (Xove, Espainia, 1983) Trote, Zinemaldiak, Tabakalera Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroak eta Elías Querejeta zinema-eskolak antolatutako Ikusmira Berriak egonaldi-programaren lehen edizioko film luzea.
Azkenik, Jean-Luc Godard (Paris, 1930) Zinemaldiko programazioan izango da berriro, bere azken filmaren bidez, Le livre d’image / The Image Book, Canneseko Urrezko Palmorri Berezia eskuratu ostean. À bout de soufflé (Al final de la escapada) filmaren zuzendariak Zinemaldiarekin duen harremana duela 50 urte baino gehiago hasi zen, 1962an, orduan etorri baitzen Anna Karinarekin batera Jacques Bourdonen Le soleil dans l’œil aurkeztera. Ordutik, bere filmak hainbat atzera begirako ziklotan aurkeztu dira: Bernardo Bertolucci ezagutuz (2000), Atzo gertatua (2001), 50eko 50 (2002), Woody Allen ezagutuz (204) eta Jacques Demy (2011). Bestalde, Ten Minutes Older - The Cello film korala, Claire Denis, Bernardo Bertolucci, Mike Figgis, Jirí Menzel, Michael Radford, Volker Schlöndorff e István Szabórekin batera egindakoa, Zabaltegiko berezietarako hautatua izan zen 2002an.
Datozen asteetan jakinaraziko ditugu bi sail horiek osatuko dituzten gainerako filmen izenak.
ZABALTEGI-TABAKALERA (AURRERAPENA)
Gizakia eta haren tolestura eta neurrigabekeriak erretratatzeak pizten du Belmonteren interesa, eta aurki pintura-erakusketa bat egitekoa du Montevideoko Arte Bisualen Museoan, baina denbora gehiago ematen du familian bizi dituen aldaketei buruz pentsatzen: emazte ohia haurdun du beste gizon batekin duen harremanaren ondorioz, eta sumatzen du bere alaba Celesterekin denbora gutxiago igaroko duela haren anaia jaiotzen denean. Norabideari eusteko, Belmontek beharrezkoa du alabarekin egotea, haren bazkaria prestatzea, eskolara laguntzea eta, batez ere, bere barne-mundua harekin partekatzen hastea, kezkak ezkutatu gabe, helduen berezko kezkak izan arren.
Quinquin heldua da orain eta CoinCoin deitzen diote. Côte D’Opale-n, egonean, Alderdi Nazionalistaren bileretara joan ohi da bere txikitako lagun Fatsorekin. Bere maite ohiak, Evek, Corinnerengatik utzi du. Herritik gertu magma arraro bat aurkitzen dutenean, biztanleak jokabide bitxia izaten hasiko dira bat-batean. Gure bi heroiek, Van Der Weyden kapitainak eta haren laguntzaile leial Carpentierek, estralurtar-eraso horiek ikertuko dituzte. Hasia da inbasio estragizatiarra.
Eskola-istripu batek zorigaiztoko lau patu elkartuko ditu: lagun bat babesteko, Buk eskaileretatik behera bultzatuko du Shuai, institutuko harroputza; Buren ikaskide Lingek amarengandik eta errutinatik ihes egin nahi du, irakasleak hura seduzitu eta gero; Shuairen anaia nagusia, Cheng, bere lagun minaren suizidioaren erantzule sentitzen da; eta azkenik, Wang erretirodun gogotsuak ez du bere semeak egoitza batean barneratzerik nahi. Badirudi Manzhouli hirira ihes egitea dela protagonisten aukera bakarra: diotenez, besterik gabe munduari jaramonik egiten ez dion elefante bat dago han eserita. Trena abian jarri aurretik, 24 ordu soilik izango dituzte euren bizitzak konpontzeko...
Hiru emakume ausaz gurutzatuko dira munduaren bazterrean, eta poliamodiozko bidaia bati ekingo diote. Haren ondorioz eraldatu, eta bestelakotuta itzuliko dira sorlekura. Ezarritako ordenaren, atzerakorik ez duen pasioaren eta amodio bakarraren utopiaren mende sufritzen duten subjektu horiek, egindako bidea desibili, eta harremanetan jartzeko modu berriak bilatuko dituzte, kanon guztietatik kanpo, amodioaren ezinbesteko posesioaren eta saminetik urrun. Horrela osatuko da Las hijas del fuego: beste emakume batzuei beren erotika, atxikitasunik ezaren sentsualtasuna ezagutzen ez duen mundu honetan egoteko modu egokia, bilatzen laguntzeaz arduratzen den taldea.
Ezer ez, isiltasuna izan ezik. Ezer ez, iraultza-abestia izan ezik. Bost kapitulu dituen istorio bat, eskuaren bost hatzak bezala.
"Norbaiten alaba". "Norbaiten arreba". Carme gurasoekin bizi da, Galiziako barnealdeko mendietako herrixka batean. Ia-ia ez da komunikatzen bere aita Ramónekin eta ama gaixo du. Okindegi batean lan egiten du eta giro itogarri horretatik ihes egiteko beharrean dago, baina egoera dela-eta inoiz ezin izan du pauso hori eman. Trostan ibiltzea. Ihes egitea. "Rapa das Bestas" festa, gizon eta zaldi arteko aspaldiko borroka, ospatzen den asteburuan girotuta dago Trote. Herrixka festarako prestatzen hasi da. Luís, Carmeren anaia nagusia, familiaren etxera itzuliko da egun batzuetarako, bere bikotekide Maríarekin. Trote gizakiaren eta zaldiaren, arrazoiaren eta senaren, arteko borroka da.
PERLAK (AURRERAPENA)
Neska landatar bati Teherango Kontserbatorioan ikasten jarraitzea debekatu nahi diote haren senideek, eta Behnaz Jafari aktore ezagunak ezingo dio ukorik egin haren laguntza-deiari. Behnazek, filmaketa bertan behera utzi, eta Jafar Panahi zinemagilearengana joko du gaztearen arazoen atzean zer misterio ezkutatzen den ezagutzeko. Hala, autoz joango dira herrialdeko ipar-mendebaldean dagoen landa-eremu menditsura eta aktoregai gaztearen herriko biztanle adeitsuak ezagutuko dituzte han. Baina bisitariak aurki jabetuko dira abegikortasuna bezain ahaltsua dela tradizioa…
Hamazazpi urteko Carlitos gazteak zinema-izar baten ospea, ile-hori kizkurra eta ume-aurpegia ditu. Txikitan besteren gauzak gutiziatzen zituen, baina egiaz nerabe goiztiar zenean azaleratu zen haren benetako bokazioa: lapurra izatea. Eskola berrian Ramón ezagutzen duenean, berehala xarmatuta geratuko da Carlitos eta haren arreta erakartzeko harrokeriatan hasiko da. Elkarrekin, aurkikuntza, amodio eta krimenezko bidaia bati ekingo diote. Sarraskia bortizkeriaren ausazko ondorio bat da, besterik gabe, eta areagotuz joango da azkenean Carlitos atxilotzen duten arte. Aingeru-itxura duenez, "Heriotzaren aingeru" izena jarriko dio prentsak Carlitosi. Ederra izateagatik arreta handia jaso, eta gauetik goizera ospetsu bihurtuko da. Guztira, berrogei lapurreta baino gehiago eta hamaika hilketa egin zituela uste da. Gaur egun, berrogeita bost urte baino gehiago daramatza Carlos Robledo Puch espetxean eta Argentinako historian preso denbora gehien eman duen atxiloa da.
Uda Leningradon, 80ko hamarkada hasieran. Hiriko rock-eszena sasoi gorenean dago. Viktor Tsoï musikari gaztea, Led Zeppelin, T-Rex eta David Bowie musikariei entzuten hazia, bere burua ezagutzera emateko ahaleginetan da. Bere idoloa, Mike, eta haren emaztea, Natacha ederra, ezagutzen dituenean, bere zoria aldatuko da. Elkarrekin, betikotasunera eramango dituen legenda bat eratuko dute.
Egun batean, Asakoren lehenengo maitea bat-batean desagertuko da. Handik bi urtera, haren ezin berdinagoa den norbait ezagutuko du.
Kapuscinski poloniar berriemaile bat da, idealista eta alferrikako kausen zalea. 1975ean Angolara, Gerra Hotzaren azken gudu-zelaira, bidaiatuko du. Han, okerreko agurrak ere ordain daitezke biziaz. Afrikako herrialdeak eta bere abenturan ezagutuko dituen pertsonek –adibidez, Carlota gerrillari karismaduna– betirako aldatuko dute Kapuscinski. Ilunaren bihotzera egindako bidaia horrek idazle bihurtuko du kazetaria.
Amodio-istorio sutsu bat, Gerra Hotzaren esparruan. Guztiz bateraezinak eta bai jatorriz bai izaeraz bestelakoak izan arren, halabeharrak elkarrekin egotera eramango ditu bi pertsona. Polonia, Berlin, Jugoslavia eta Paris artean, ezinezko garai batean garatutako ezinezko amodio-istorio bat erakusten du Cold War filmak.