Fede Gianni, Alexandra Latishev, Kathy Mitrani, Joana Moya, Jaime Puertas Castillo eta Daniel Soaresen zinema proiektuak aukeratu dira Ikusmira Berriaken hamaikagarren edizioan aurkeztu diren 487 lanen artean. Egonaldiaren lehenengo fasea martxoaren 24tik maiatzaren 4ra izango da. Egonaldien programak bere izen emateen marka gainditu du, 487 zinema proiektu jaso baititu, iaz baino % 34 gehiago (362). Aukeratutako sei proiektuen artean, lau opera primak dira.
Elías Querejeta Zine Eskolaren kategorian, zeinetan EQZEko ikasleek eta alumniak parte har dezakeen, Sirenas aukeratu da, Alexandra Latishevena; azken honen opera prima, Medea, Horizontes Latinos sailean programatu zen (2017). Hirugarren film luzearen proiektuak arlo soziala, thrillerra eta genero zinema uztartzen ditu, antropomorfikoaren eta alimalekoaren artean dabiltzan emakume talde baten istorioa kontatzeko, Erdialdeko Amerikako testuinguru garaikidean.
Nest kategorian Zinemaldiko zinema ikasleen nazioarteko topaketako azken bost edizioetan (2019-2023) aukeratutako zinemagileek parte har dezakete. Kasu honetan, Estatu Batuetan bizi den Kathy Mitrani zinemagile kolonbiarrak bere lehen film luzea garatuko du, Sombras nada más / Nothing But Shadows (2023) film laburra Donostian estreinatu eta Leedsen eta Bogoshortsen saritu ondoren.
Euskal kategorian, La Koreana, un poema ferromagnético de luz y memoria lana aukeratu da, Joana Moyarena. Artista honek 2023an aurkeztu zuen bere lehen film laburra, Todo lo cubre la sal / Salt Covers All, eta Kimuaken katalogoan jaso zen. Gainera, Doclisboa, Zinebi eta Malagako jaialdietan programatu zuten. Bere lehenengo film luzean, zuzendariak, Noka (Euskadin eta Nafarroan bizi diren emakume zuzendari hasiberrien film luzeen proiektuak akonpainatzeko Eusko Jaurlaritzak bultzatutako Tabakalerako programa) programako egoiliarrak, bere amonak Malaga sorterritik Bizkaiko La Arboleda meatze-herrixkara egin zuen bidaia hartzen du oinarri.
Espainiar kategorian, Retorno al Valle aukeratu da, Jaime Puertas Castilloren bigarren film luzea. Puertas EQZEko alumnia da, eta Rotterdamen estreinatu zuen Historia de pastores lana. Puertasek bigarren film luzean landa munduaren erretratua egiten jarraitzen du San Juan de la Cruzetik abiatuta eta Jaengo herri bateko bi gazte querren (Luz eta Pedro) eta hilzorian dagoen gizon baten (Omar) arteko adiskidetasunean oinarrituta.
Nazioarteko kategorian, bi proposamen aukeratu dira. Batetik, 900 toneladas, Daniel Soares zuzendari portugaldarraren lehenengo film luzea. Soaresen Bad for a Moment film laburrak epaimahaiaren aipamen berezia jaso zuen Canneseko film laburren lehiaketa ofizialean. 900 toneladas proiektuak kapitalismoari eta klaseari buruzko gogoeta egiten du zaborrak biltzen lan egiten duen eta kirol auto bat tokatzen zaion gizon baten eskutik. O Som e a Fúria konpainiak ekoizten du; hain zuzen, enpresa horrek Miguel Gomesen eta Manoel de Oliveiraren filmak bultzatu ditu, baita Lucrecia Martelen Zama ere.
Bestalde, Fede Gianni zinemagile italiarrak egin duen lehenengo film luzean garatu du bere Cowboy Billi film laburraren gaia. Film labur hori Veneziako Kritikaren Astean aukeratu zuten iaz. Kino Produzioni (Alcarràs, Puán) enpresak ekoitzi du Il Cascatore, eta 60ko hamarkadako Italian eta western filmen filmaketetan girotutako identitateari buruzko coming of age bat da.
Egonaldiak zortzi aste iraungo ditu, bi egonalditan banatuta. Sei zinemagileen taldea martxoaren 24an iritsiko da Tabakalerara, eta bertako Zinea eta Ikus-entzunezko Laborategian maiatzaren 4ra arte landu ahal izango dute beren proiektua. Denbora horretan, proiektu bakoitzerako exprofeso aukeratutako profesionalen aholkularitza izango dute, beren beharretara egokituta. Ekainean, egoiliar bakoitzak garapenerako laguntza bat jasoko du, bi egonaldien artean bere proiektuan lanean jarraitzeko. Irailean, Zinemaldiarekin batera, Donostiara itzuliko dira, egonaldiko azken bi asteak igarotzera. Fase horretan, norberaren proiektua industriako profesionalei aurkeztu ahal izango diete, eta hitzorduen agenda pertsonalizatua izango dute proiektuetan parte hartzeko interesa duten pertsonekin.
Ikusmira Berriak atala sendo finkatu da nazioartean duela zenbait urtetik hona, eta bertatik ateratako proiektuak honako hauetan aukeratu dira: Quinzaine des Cinéastas (El agua / The Water, Elena López Riera, 2022; Creatura, Elena Martín, 2023), Sundance (All Dirt Roads Taste of Salt, Raven Jackson) eta Donostia (O Corno / The Rye Horne, Jaione Camborda, 2023an Claire Denis buru zuen epaimahaiaren Urrezko Maskorra jaso zuena). Iaz, Berlinalen, Nele Wohlatzen (Ikusmira Berriak 2018) Dormir de olhos abertos/ Sleep With Their Eyes Open aukeratu zuten Encounters atalean, eta Fipresci saria eman zioten. Gainera, Zabaltegi-Tabakaleraren epaimahaiak aipamen berezia eman zion Jessica Sarah Rinlanden Monólogo colectivo / Collective Monologue lanari; azken horrek Extramission: capturando ojos luminosos erakusketa inauguratu zuen Tabakaleran, Zinemaldiarekin bat eginez.
2015ean egindako lehen ediziotik, Ikusmira Berriakek 50 ikus-entzunezko proiekturen garapena bultzatu du. Proiektu horietako 23 nazioarteko jaialdietan estreinatu eta aurkeztu dira, hamasei saritu dira eta gainerakoak garatzeko fasean daude. 2025ean, Diego Céspedes (La misteriosa mirada del flamenco / The Mysterious Gaze of the Flamingo, Ikusmira Berriak 2020), Irati Gorostidi (Anekumen, Ikusmira Berriak 2022), Gabriel Azorín (Anoche conquisté Tebas / Last Night I Conquered the City of Thebes, Ikusmira Berriak 2020) eta Jaume Claret (Estrany Riu / Strange River, Ikusmira Berriak 2022) artisten estreinaldiak daude aurreikusita.
Egonaldiak hasi zirenetik hamarkada bat igaro dela eta, 2025ean Donostia Zinemaldiak eta Tabakalerak Ikusmira Berriak 10 urte zikloa antolatu dute, Zinemaldia + Plusen esparruan. Atzerabegirako honek bi erakundeek Elías Querejeta Zine Eskolarekin batera antolatutako hamar urteko zinema egonaldiak aztertzea eta ospatzea proposatzen du, programaren esparruan garatutako 21 filmen bidez. Film horiek dagoeneko amaitu eta estreinatu dira nazioarteko hainbat jaialditan, hala nola Donostia, Cannes, Venezia, Berlinale, Sundance, Locarno, Viennale, Márgenes, Torino edo Mar de Plata. Bihar, hilaren 25ean, 19:00etan, egingo da lehenengo saioa, Pablo Álvarezen El extraño / The stranger (2016) film labur eta Kiro Russoren El gran movimiento / The Great Movement (2021) film luzearen emanaldiekin. Sarrerak Tabakalerako leihatilan edo webgunean eros daitezke 4 euroren truke.
EQZE Kategoria
Telsi Armando senar arrantzalearekin bizi da. Egun batean, Armando itsas zabalean sartu eta ez da itzuliko. Ziurgabetasun ekonomikoa dela-eta, Telsik lana lortuko du emakume talde batek zaindutako itsas armadako itsasontzi bat garbitzen gauez. Telsi portaera berezi bat sumatzen hasiko da lankideen artean: goizaldean irten eta erabat bustita eta negarrez iristen dira. Telsiren barnean zerbait aldatzen hasiko da. Gau batean, Telsik bere lagunetako bati jarraitzea erabakiko du; hura estuariora hurbildu eta uretan kontsumituko da: gorputza erdi krokodiloa den izaki bat bilakatuko da.
Nest Kategoria
Udan, Fela eta Gael seme-alabekin batera doaz Ivonne eta Maurizio Sugamuxi probintziara, babesleku berri bat eraikitzeko lur egokiaren bila. Betidanik, anbizio handiko ekologistak eta arkitekto abenturazaleak misio bat izan dute: egunen batean, Kolonbiako mendi urrunekiko haien maitasuna batzea. Bilaketaren erdian, Mauricio desagertu egingo da. Ivonnek mendilerroko zeharbide larrigarri bati ekingo dio gizona topatzeko. Baina seme-alabek aurkituko dute, ustekabean, aitaren gorpua herrian. Akidura fisiko eta espiritualak ziurgabetasunez eta misterioz betetako bidaia existentzial batera eramango du familia.
Euskal Kategoria
Poesiaren eta errealitatearen artean, filma lainoz estalitako mendi batean barneratzen da, non lurrez estalitako ehunka meatzarik euren harriak kolpatzen dituzten atsedenik gabe, betiereko bilakaera batean harrapatuta. Haraino iritsiko da Manuela "La Koreana", Andaluziako kostaldeko 18 urteko neska gazte bat, bere senar Tasioren urratsei jarraitzen diena. Paisaia ia espektral horren erdian, non denbora geldirik dagoela dirudien, Manuelak eutsi egin beharko dio. Alabaina, gaixotuz joango da apurka-apurka, eta hauskortasun horrek mendiarekin berarekin lotuko du. Manuelari iruditzen zaio batzuetan mendia entzuten duela.
Espainiar Kategoria
Luz gazteak olio-errotan menturaz Pedro mutikoa ezagutzen duenean, bietako inork ez daki oraindik Omar existitzen denik, San Jose komentuko erizaindegian hilzorian dagoen beste izaki hori. Jaenen bihotzean, ikasketa-, sentsualitate- eta abentura-giroan, hiru izaki horiek Jainkotasunak beren aliantzan nola parte hartzen duen ezagutuz joango dira pixkanaka.
Nazioarteko Kategoria
Lisboan, Sandrok gauez zaborra biltzen egiten du lan eta egunez alaba biki jaioberriak zaintzen; Cléok, berriz, supermerkatu batean egiten du lan, baina ile-apaintzaile izatea du amets. Familiaren etxea txikiegia da eta fakturak, berriz, altuegiak, baina Sandrok ez du bere luxuzko kirol-autoa utzi nahi, bere ustez bera den horren azken aztarna izanik. Cléo etorkizun hobe batera proiektatzen den bitartean, Sandrok iraganari eusten dio. 900 toneladas bizirik irauteari, harrotasunari eta identitatearen akidura isilari buruzko tragikomedia bat da, prekarietate ekonomikoaren eta guraso izatearen zamapean.
Nazioarteko Kategoria
Roma, 60ko hamarkada. Hamabost urteko Biancak itxaropen sozialetatik ihes egiten du Billi John bihurtuz, Italiako bazterretan lan bila dabilen espezialista gaztea. Angelo nerabe errebeldearekin eta Julian Spolt cascatorearekin dituen harremanen bidez (kultura maskulinoaren okerrena), Billi ohartuko da zer den spaghetti westernen mundukoa izatea. Mara ekoiztetxea lidergo-eredu berriak eskaintzeko iritsiko da, espektatiba tradizionalez haraindi. Billik zaldi-akrobazia arriskutsuen bidez cowboy-rola ikasten duen bitartean, performancearen eta errealitatearen arteko marra lausotu egingo da, askatasuna eta sakrifizioa agerian utziz konformismoa eskatzen duen mundu baten barruan.